Veritabanı Nedir? Ne İşe Yarar?
İsminden de anlaşıldığı üzere, bilgilerin bazı prosedürlere göre barındırıldığı ortamlardır.
Veritabanı Nedir? Ne İşe Yarar?
Bilgilerin uygun şekillerde kaydedilmesini ve güncellenmesini sağlayan, bu bilgiler üzerinde gelişmiş sorgular yapılabilen veri tabanına (database) denilmektedir. Çağımızda bilgi yönetimleri için olmazsa olmaz yapılardan biridir.
Veritabanı genellikle elektronik olarak bir bilgisayar sisteminde depolanan yapılandırılmış bilgi veya veriden oluşan düzenli bir koleksiyondur. Veritabanı genellikle bir veritabanı yönetim sistemi (DBMS) ile kontrol edilir. Veri ve DBMS ve aynı zamanda bunlarla ilişkili uygulama yazılımları bir araya getirildiğinde sıklıkla yalnızca veritabanı olarak kısaltılan veritabanı sistemi olarak ifade edilir.
Günümüzde operasyonda kullanılan en yaygın veritabanı türlerindeki veri genellikle işlemeyi ve veri sorgulamayı verimli hale getirmek üzere bir dizi tablodaki satırlarda ve sütunlarda modellenir. Böylece veri kolayca erişilebilir, yönetilebilir, değiştirilebilir, güncellenebilir, kontrol edilebilir ve organize edilebilir hale getirilir. Çoğu veritabanında veri yazma ve sorgulama için yapılandırılmış sorgu dili (SQL) kullanılır.
Günümüzde operasyonda kullanılan en yaygın veritabanı türlerindeki veri genellikle işlemeyi ve veri sorgulamayı verimli hale getirmek üzere bir dizi tablodaki satırlarda ve sütunlarda modellenir. Böylece veri kolayca erişilebilir, yönetilebilir, değiştirilebilir, güncellenebilir, kontrol edilebilir ve organize edilebilir hale getirilir. Çoğu veritabanında veri yazma ve sorgulama için yapılandırılmış sorgu dili (SQL) kullanılır.
Ne İşe Yarar?
Farklı yazılım'ları bulunan veri tabanı türlerinin her birinin temel amacı verileri saklamak ve yönetebilmektir. Bu sistemde bilgiler tablolar ile saklanır. Bu sayede her bilgi birden fazla alan tarafından tanımlanır. Ayrıca her bilginin benzersiz bir şekilde tanımlanmış olduğu ID numarası da bulunmaktadır.
Birçok yazılım bilgileri derlese de sql veri tabanı ile diğer türlerde bilgiler daha hızlı ve verimli olarak yönetilip değiştirilmektedir. Bu sayede ihtiyaç duyulan her an bilgiye kolay bir şekilde ulaşmak mümkündür.
Veri tabanı yönetim sisteminin standart programlaması olarak bilinen sql veri tabanı, visual basic programları içerisinde kullanılır. SQL komutları DDL komutları ve DML komutları olarak iki ayrı başlıkta toplanabilir.
Yazılım sektöründe yer alan birçok kişi mysql veri tabanı sistemini mutlaka duymuştur. İlişkisel veri tabanı sistemi olarak kullanılan bu sistem çifte lisanslı olan bir yazılımdır. Bu sayede hem GPL’nin kısıtlamış olduğu alanlarda kullanılan hem de Genel Kamu Lisansı bulunan özgür bir yazılım olduğu anlaşılır. Windows programlarında kolay bir şekilde kullanılabilen mysql veri tabanı, yüksek performansı ile dikkat çekmektedir. Birçok geliştirme programında rahatlıkla kullanıldığı için en çok tercih edilen veri tabanı yazılımlarındandır.
Birçok yazılım bilgileri derlese de sql veri tabanı ile diğer türlerde bilgiler daha hızlı ve verimli olarak yönetilip değiştirilmektedir. Bu sayede ihtiyaç duyulan her an bilgiye kolay bir şekilde ulaşmak mümkündür.
Veri tabanı yönetim sisteminin standart programlaması olarak bilinen sql veri tabanı, visual basic programları içerisinde kullanılır. SQL komutları DDL komutları ve DML komutları olarak iki ayrı başlıkta toplanabilir.
Yazılım sektöründe yer alan birçok kişi mysql veri tabanı sistemini mutlaka duymuştur. İlişkisel veri tabanı sistemi olarak kullanılan bu sistem çifte lisanslı olan bir yazılımdır. Bu sayede hem GPL’nin kısıtlamış olduğu alanlarda kullanılan hem de Genel Kamu Lisansı bulunan özgür bir yazılım olduğu anlaşılır. Windows programlarında kolay bir şekilde kullanılabilen mysql veri tabanı, yüksek performansı ile dikkat çekmektedir. Birçok geliştirme programında rahatlıkla kullanıldığı için en çok tercih edilen veri tabanı yazılımlarındandır.
Veritabanı Türleri
Çok sayıda farklı veritabanı türü bulunur. Belirli bir kurum için en iyi veritabanı, söz konusu kurumun verileri nasıl kullanmayı amaçladığına bağlı olarak değişiklik gösterir.
-İlişkisel veritabanları: İlişkisel veritabanları 1980'li yılların sonlarında piyasada hakimiyet kazandı. İlişkisel veritabanındaki öğeler, sütunlar ve satırlardan oluşan bir tablo kümesi şeklinde organiza edilir. İlişkisel veritabanı teknolojisi, yapılandırılmış bilgilere en verimli ve esnek şekilde erişme olanağını sağlar.
-Nesne odaklı veritabanları: Nesne odaklı bir veritabanındaki bilgiler, tıpkı nesne odaklı programlamada olduğu gibi nesneler biçiminde temsil edilir.
-Dağıtılmış veritabanları: Dağıtılmış veritabanı, farklı yerlerde bulunan iki veya daha fazla dosyadan oluşur. Veritabanı, farklı ağlara yayılan ya da aynı fiziksel konumda yer alan birden fazla bilgisayarda depolanabilir.
-Veri ambarları: Merkezi bir veri havuzu olan veri ambarı, özel olarak hızlı sorgulama ve analiz amaçlarıyla tasarlanmış bir veritabanı türüdür.
-NoSQL veritabanları: NoSQL veya ilişkisel olmayan bir veritabanı, yapılandırılmamış ve yarı yapılandırılmış verilerin depolanmasına ve değiştirilmesine olanak sağlar (veritabanına eklenen tüm verilerin nasıl oluşturulması gerektiğini tanımlayan ilişkisel veritabanının zıttıdır). NoSQL veritabanları, web uygulama yazılımlarının daha yaygın ve daha karmaşık hâle gelmesi ile birlikte popülerlik kazandı.
-Grafik veritabanları: Grafik veritabanı, verileri birimler ve birimler arasındaki ilişkiler açısından depolar.
-OLTP veritabanları: OLTP veritabanı, birden fazla kullanıcı tarafından çok sayıda işlemin gerçekleştirilmesi için tasarlanmış hızlı ve analitik bir veritabanıdır.
Günümüzde onlarca veritabanı türü kullanılmaktadır. Daha az yaygın olan diğer veritabanları bilimsel, finansal ya da diğer işlevlere özel olarak tasarlanmıştır. Farklı veritabanı türlerine ek olarak, bulut ve otomasyon gibi radikal ilerlemeler ve teknoloji geliştirme yaklaşımlarındaki değişiklikler veritabanlarının rotasını yepyeni yerlere çeviriyor. En yeni veritabanlarından bazıları şu şekilde sıralanabilir:
-Açık kaynak veritabanları: Açık kaynak veritabanı sistemi, kaynak kodu açık kaynak olan bir sistemdir. Bu tür veritabanları SQL veya NoSQL veritabanları olabilir.
-Bulut veritabanları: Bulut veritabanı, yapılandırılmış veya yapılandırılmamış verilerden oluşan bir koleksiyon olup özel, genel ya da hibrit bulut bilişim platformunda yer alır. İki tür bulut veritabanı modeli bulunur: geleneksel ve servis olarak veritabanı (DBaaS). DBaaS sayesinde yönetim görevleri ve bakım işlemleri servis sağlayıcı tarafından gerçekleştirilir.
-Çoklu model veritabanı: Çoklu model veritabanları, farklı veritabanı türlerini tek bir entegre arka uçta buluşturur. Buna göre çeşitli veri türlerini içerebilirler.
-Belge/JSON veritabanı: Belge odaklı bilgilerin depolanması, alınması ve yönetilmesi için tasarlanan belge veritabanları, verileri satırlar ve sütunlar yerine JSON biçiminde depolamak için modern bir yöntem sunar.
-İlişkisel veritabanları: İlişkisel veritabanları 1980'li yılların sonlarında piyasada hakimiyet kazandı. İlişkisel veritabanındaki öğeler, sütunlar ve satırlardan oluşan bir tablo kümesi şeklinde organiza edilir. İlişkisel veritabanı teknolojisi, yapılandırılmış bilgilere en verimli ve esnek şekilde erişme olanağını sağlar.
-Nesne odaklı veritabanları: Nesne odaklı bir veritabanındaki bilgiler, tıpkı nesne odaklı programlamada olduğu gibi nesneler biçiminde temsil edilir.
-Dağıtılmış veritabanları: Dağıtılmış veritabanı, farklı yerlerde bulunan iki veya daha fazla dosyadan oluşur. Veritabanı, farklı ağlara yayılan ya da aynı fiziksel konumda yer alan birden fazla bilgisayarda depolanabilir.
-Veri ambarları: Merkezi bir veri havuzu olan veri ambarı, özel olarak hızlı sorgulama ve analiz amaçlarıyla tasarlanmış bir veritabanı türüdür.
-NoSQL veritabanları: NoSQL veya ilişkisel olmayan bir veritabanı, yapılandırılmamış ve yarı yapılandırılmış verilerin depolanmasına ve değiştirilmesine olanak sağlar (veritabanına eklenen tüm verilerin nasıl oluşturulması gerektiğini tanımlayan ilişkisel veritabanının zıttıdır). NoSQL veritabanları, web uygulama yazılımlarının daha yaygın ve daha karmaşık hâle gelmesi ile birlikte popülerlik kazandı.
-Grafik veritabanları: Grafik veritabanı, verileri birimler ve birimler arasındaki ilişkiler açısından depolar.
-OLTP veritabanları: OLTP veritabanı, birden fazla kullanıcı tarafından çok sayıda işlemin gerçekleştirilmesi için tasarlanmış hızlı ve analitik bir veritabanıdır.
Günümüzde onlarca veritabanı türü kullanılmaktadır. Daha az yaygın olan diğer veritabanları bilimsel, finansal ya da diğer işlevlere özel olarak tasarlanmıştır. Farklı veritabanı türlerine ek olarak, bulut ve otomasyon gibi radikal ilerlemeler ve teknoloji geliştirme yaklaşımlarındaki değişiklikler veritabanlarının rotasını yepyeni yerlere çeviriyor. En yeni veritabanlarından bazıları şu şekilde sıralanabilir:
-Açık kaynak veritabanları: Açık kaynak veritabanı sistemi, kaynak kodu açık kaynak olan bir sistemdir. Bu tür veritabanları SQL veya NoSQL veritabanları olabilir.
-Bulut veritabanları: Bulut veritabanı, yapılandırılmış veya yapılandırılmamış verilerden oluşan bir koleksiyon olup özel, genel ya da hibrit bulut bilişim platformunda yer alır. İki tür bulut veritabanı modeli bulunur: geleneksel ve servis olarak veritabanı (DBaaS). DBaaS sayesinde yönetim görevleri ve bakım işlemleri servis sağlayıcı tarafından gerçekleştirilir.
-Çoklu model veritabanı: Çoklu model veritabanları, farklı veritabanı türlerini tek bir entegre arka uçta buluşturur. Buna göre çeşitli veri türlerini içerebilirler.
-Belge/JSON veritabanı: Belge odaklı bilgilerin depolanması, alınması ve yönetilmesi için tasarlanan belge veritabanları, verileri satırlar ve sütunlar yerine JSON biçiminde depolamak için modern bir yöntem sunar.
-Kendi kendini yöneten veritabanları: En yeni ve en ezber bozan veritabanı türü, kendi kendini yöneten veritabanları (aynı zamanda otonom veritabanları olarak bilinir), geleneksel olarak veritabanı yöneticileri tarafından gerçekleştirilen ince ayar, güvenlik, yedekleme, güncelleme ve diğer rutin yönetim görevlerini otomatikleştirmek üzere makine öğreniminden yararlanan bulut tabanlı çözümlerdir.
Paylaş: